Sera Gazı Envanter Kategorileri Nedir
Sera gazı emisyonları, kuruluş seviyesinde aşağıdaki kategorilerde ayrılmaktadır:
1-Doğrudan sera gazı emisyonları ve azaltılmaları;
2- İthal edilen enerjiden dolaylı sera gazı emisyonları;
3- Ulaşımdan kaynaklanan dolaylı sera gazı emisyonları;
4- Kuruluş tarafından kullanılan ürünlerden kaynaklanan dolaylı sera gazı emisyonları;
5- Kuruluştan alınan ürünlerin kullanımıyla ilişkili dolaylı sera gazı emisyonları;
6- Diğer kaynaklardan dolaylı sera gazı emisyonları.
Her kategoride, biyojenik olmayan emisyonlar, biyojenik antropojenik emisyonlar ve ölçülürse ve rapor edilirse biyojenik antropojenik olmayan emisyonlar ayrılacaktır.
Kuruluş, yukarıdaki kategorileri tesis düzeyinde ayrı ayrı belgelemelidir.
Sera gazı emisyonları, yukarıdaki kategorilerle tutarlı olarak alt kategorilere ayrılmalıdır.
- 6 adet Sera Gazı Emisyon Kategorisi tanımlanmıştır. Bunlardan bir tanesi tesisin Doğrudan Emisyonları olup diğer 5 adet Emisyon Kategorisi Dolaylı Emisyon Kategorisidir.
- Doğrudan veya Dolaylı Sera Gazı Emisyon Kategorileri Raporlanır iken fosil ve Biyokütle Emisyonu olarak ayrı ayrı raporlanacaktır.
Sera Gazı Emisyon Ana Kategorileri aşağıdaki Kapsam Numaraları ile verilmelidir.
Kapsam 1 Doğrudan Sera Gazı Emisyonları
Kapsam 2 İthal Enerjiden Kaynaklı Dolaylı Sera Gazı Emisyonları
Kapsam 3 Ulaşımdan kaynaklanan Dolaylı sera gazı emisyonları
Kapsam 4 Kuruluş tarafından kullanılan Ürün/Hizmetlerden kaynaklanan Dolaylı sera gazı emisyonları
Kapsam 5 Kuruluştaki ürünlerin kullanımıyla ilişkili Dolaylı sera gazı emisyonları
Kapsam 6 Diğer kaynaklardan Dolaylı sera gazı emisyonları
Aşağıdaki Şemada Emisyon Kategorileri verilmiştir.
Raporlama Sınırlarının Belirlenmesi
ISO 14064-1 2018 Standardına göre Sera Gazı Envanter Raporunu hazırlayan kuruluşlar, faaliyetleriyle ilişkili doğrudan ve dolaylı sera gazı emisyonlarının ve uzaklaştırılmalarının belirlenmesi dahil olmak üzere raporlama sınırlarını oluşturmalı ve belgelemelidir.
- Raporlama Sınırlarında Hangi Emisyon Kategorilerinin yer aldığı ve Bu Emisyon Kategorilerinin Alt Sınıflarına göre Emisyonlarının Neler olduğunun Raporlamasıdır.
- Raporlama Sınırları Sera Gazı Envanterinde Doğrudan ve Dolaylı Sera Gazı Emisyonları Alt Sınıflar ile birlikte tanımlanmalı açıklanmalı ve Dokümante Edilmelidir.
Doğrudan Sera Gazı Emisyonları ve Azaltılmaları
ISO 14064-1 2018 Standardına göre Kuruluşlar, doğrudan GHG emisyonlarını CO2, CH4, N2O, NF3, SF6 ve diğer uygun GHG grupları (HFC’ler, PFC’ler vb.) için tCO2eşd cinsinden ayrı ayrı ölçmek veya hesaplamak zorundadır.
- Kuruluşun sahip olduğu veya kontrol ettiği GHG kaynaklarından kaynaklanan sera gazı emisyonlarına Doğrudan Sera Gazı Emisyonları denir.
- CO2 haricindeki Bütün Sera Gazı Emisyonları (CH4, N2O, NF3, SF6, HFC’ler, PFC’ler ) Küresel Isınma Potansiyeli ile tCO2eşd cinsine çevrilmelidir.
- Tesis Proje Kapsamında dahil olmayan Doğrudan Sera Gazı Emisyon Azaltımlarınıda Doğrudan Sera Gazı Emisyonları gibi alt sınıflara ayırarak raporlamalıdır.
Dolaylı Sera Gazı Emisyonları ve Azaltılmaları
Bir kuruluşun operasyonlarının ve faaliyetlerinin bir sonucu olan ancak kuruluşun sahip olmadığı veya kontrol etmediği GHG kaynaklarından kaynaklanan Sera Gazı emisyonlarına Dolaylı Sera Gazı Emisyonları denir.
Bu emisyonlar genellikle yukarı (Upstream) ve / veya aşağı akış (Downstream) zincirinde meydana gelir.
- Yukarı (Upstream) Emisyon Tesise Dışarıdan Gelen Tedarikçilerden gelen hammadde ve yakıtlar vs
- Aşağı (Downstream) Emisyon Tesisten Dışarı giden Yani Müşterilere gönderilen Ürünler vs
Örnek
İthal Enerjiden Kaynaklı Dolaylı Sera Gazı Emisyonları
Ulaşımdan kaynaklanan Dolaylı sera gazı emisyonları
Kuruluş tarafından kullanılan ürünlerden kaynaklanan Dolaylı sera gazı emisyonları
Kuruluştaki ürünlerin kullanımıyla ilişkili Dolaylı sera gazı emisyonları
Diğer kaynaklardan Dolaylı sera gazı emisyonları